بایگانی ها

اصل جانشینی از اصطلاحات بیمه است و به موجب این اصل پس از جبران هر خسارت، تمام حقوق قانونی که ممکن است به علت آن حادثه متوجه بیمه‌گذار شده باشد به بیمه‌گر منتقل می‌شود.

در مواقعی که در حادثه‌ای مسئول ایجاد خسارت مشخص باشد زیان دیده حق دارد که خسارت خود را از مسئول حادثه مطالبه نماید. در صورت جبران خسارت توسط بیمه‌گر بدیهی است به موجب اصل غرامت بیمه‌گذار نمی‌تواند از مسئول ایجاد حادثه نیز خسارت دریافت دارد والا موجب نفع و استفاده وی می‌شود. به این جهت در قراردادهای بیمه اشیاء و درمان قید می‌شود در مواردی که حادثه مسئول مشخصی دارد، خسارت توسط بیمه‌گر جبران شود و سپس بیمه‌گر از حقی که بیمه‌گذار در مقابل مسئول حادثه دارد استفاده نماید، بنابراین با پرداخت خسارت توسط بیمه‌گر، حقوق بیمه‌گذار درمقابل مسئول خسارت به بیمه‌گر واگذار می‌گردد و بیمه‌گر می‌تواند اقدامات لازم را جهت وصول مبلغ خسارت از مسئول حادثه به عمل آورد. قلمرو اجرای اصل جانشینی در بیمه‌های اشیاء و درمان است. بنابراین اصل جانشینی در بیمه‌های عمر، حادثه جسمانی و مسئولیت کاربرد ندارد.

مبتنی بر ایجاد نیت خیرخواهانه طرفین عقد بیمه، یعنی بیمه‌گذار و بیمه‌گر می‌باشد.

این اصل یکی از اصول مهم و ضروری در عقد بیمه‌نامه محسوب می‌شود. پیروی از این اصل زمانی نمایان می‌شود که بیمه‌گذار هنگام صدور بیمه‌نامه اطلاعات کامل و صحیح را با حسن نیت کامل به بیمه‌گر اعلام کند. همچنین در صورت تشدید خطر، بیمه‌گر را از احتمال وقوع خطر مطلع کند و درصورت وقوع خطر برای مورد بیمه‌شده، با حسن نیت کامل اطلاعات لازم را به منظور رسیدگی به خسارت در اختیار بیمه‌گر قراردهد

عقد بیمه مبتنی بر حسن نیت طرفین عقد یعنی بیمه‌گذار و بیمه‌گر است. در عقد بیمه حسن نیت دارای اهمیت زیادی است که می‌بایست در کلیه مراحل اعتبار عقد بیمه و حتی قبل از صدور بیمه‌نامه نیز رعایت گردد. با توجه به اصل حسن نیت بیمه‌گذار می‌بایستی هنگام صدور بیمه‌نامه کلیه اطلاعاتی را که از مورد بیمه دارد و به درستی و با حسن نیت کامل به بیمه‌گر اعلام نماید. در صورت تشدید خطر حین مدت اعتبار بیمه‌نامه نیز بیمه‌گذار بایستی مراتب را به اطلاع بیمه‌گر برساند همچنین هنگام وقوع خسارت بیمه‌گذار موظف است با حسن نیت کامل کلیه اطلاعات لازم برای رسیدگی خسارت را در اختیار بیمه‌گر قرار دهد.

بیمه گر و بیمه گذار در صورت بروز هر گونه اختلاف، بویژه از لحاظ فنی، ترجیح می‌دهند که با توافق و سازش مساله را حل کنند. طرفین قرارداد بویژه بیمه گر، به طرح دعوا در دادگاه علاقه‌ای ندارند، زیرا مراحل رسیدگی طولانی است و به اعتبار و حسن شهرت شرکت بیمه نیز ممکن است لطمه وارد شود

مبتنی بر رابطه مستقیم وقوع حادثه و خسارت وارده است

بیمه گذار در اندیشه دریافت خسارت از بیمه گر است باید نشان دهد که بین وقوع حادثه و خسارت وارده رابطه علت و معلول مستقیمی وجود دارد علت نزدیک خسارت با حادثه انجام یافته رابطه مستقیم وجود دارد یعنی اینکه خسارت در نتیجه وقوع حادثه بیمه شده وارد آمده باشد.

بر طبق اصل علیت، می‌بایستی بین خطر بیمه شده و خسارت مورد ادعای بیمه‌گذار رابطه علت و معلولی باشد. یعنی خسارت ایجاد شده معلول خطر بیمه شده باشد. یعنی خسارت ایجاد شده معلول خطر بیمه شده باشد. زیرا بیمه‌گر جبران خسارت را به هر دلیل و علتی که باشد تعهد نمی‌نماید و نرخ حق بیمه را جهت علت و یا علل خاص محاسبه نموده است. برای مثال در صورتی که کارخانه‌ای در مقابل خطر آتش‌سوزی بیمه گردد و زلزله جزو خطرات بیمه شده نباشد، چنانچه زلزله موجب بروز حریق شود، بیمه‌گر تعهدی در جبران خسارت ناشی از حریق ندارد زیرا علت خسارت حریق زلزله است که جزء تعهدات بیمه‌گر نمی‌باشد.

به موجب اصل غرامت که بر بیمه‌های اشیاء و مسئولیت حاکم است خسارت پرداختی توسط بیمه‌گر حداکثر به میزان خسارت واقعی وارده به مورد بیمه در اثر وقوع خطر بیمه شده است. اصل غرامت مبتنی بر ملاحظات فنی، اخلاقی و رعایت نظم عمومی است. دریافت خسارت بیش از میزان واقعی بوسیله بیمه‌گذار یا ذینفع بیمه‌نامه علاوه بر آنکه هدف قرارداد بیمه نیست بلکه موجب سودجویی نیز می‌گردد و از نظر اخلاقی و اجتماعی مذموم است. درواقع با دریافت خسارت اضافی وضع مالی بیمه‌گذار پس از وقوع حادثه بهتر از وضع او در زمان قبل از حادثه می‌شود و این امر می‌تواند علاوه بر آنکه انگیزه وی را در مراقبت از مورد بیمه و پیشگیری از وقوع حادثه کاهش دهد حتی موجب تشویق بیمه‌گذار به ایجاد خسارت عمدی نیز گردد. شایان توضیح اینکه اصل غرامت در بیمه‌های عمر و حادثه کاربرد ندارد.

به معنی پرداخت خسارت وارده به بیمه گذار توسط بیمه‌گر، در صورت وقوع خطر و خسارت به مورد بیمه شده، می‌باشد.

غرامت می‌تواند شامل پرداخت‌های نقدی، تعمیر، جایگزینی و حداکثر برگشت به میزان خسارت واقعی مورد بیمه شده باشد. این اصل بر بیمه‌های اموال و مسئولیت حاکم بوده و در بیمه‌های عمر و حادثه کاربرد ندارد.

یعنی ذینفع بودن بیمه‌گذار، از بقاء و سالم ماندن آنچه بیمه می‌کند.

در واقع این اصل زمانی واقع می‌شود، که بیمه‌گذار از سالم ماندن مورد بیمه نفع حاصل کند و در معرض خطر قرارگرفتن بیمه شده، موجب ضرر و زیان برای بیمه‌گذار باشد